Oeroude sporen zijn van vluchtende horde schildpadden

Zo’n duizend afdrukken op een vlakke rots in Italië zijn mogelijk de sporen van flippers van zeeschildpadden. Het gesteente maakte tijdens het Krijt deel uit van de zeebodem. De sporen zijn bewaard gebleven doordat ze na een aardbeving bedekt raakten.

Vreemde sporen in een rotswand in Italië zijn mogelijk achtergelaten door een horde zeeschildpadden die 83 miljoen jaar geleden op de vlucht was voor een aardbeving. Klimmers ontdekten de afdrukken in een gebied waar mensen normaal gesproken niet mogen komen, op de helling van de berg Monte Conero aan de oostkust van Italië.

Waarschijnlijke kandidaat

Het gaat om meer dan duizend afdrukken verspreid over twee locaties. Een daarvan bevindt zich meer dan 100 meter boven het waterpeil van de oceaan, en de andere op een klip die is gezakt richting het La Vela-strand. Het gesteente bestaat uit kalksteen dat zich heeft gevormd uit fijn sediment op een ondiepe zeebodem in het Krijt, een periode die plaatsvond van 145 tot 66 miljoen jaar geleden.

LEES OOK

Skelet met gruwelijke verwondingen is van een in 1272 vermoorde hertog

Een skelet onder een klooster in Boedapest is van Béla van Macsó, een Hongaarse hertog die in de 13e eeuw werd vermoord.

De klimmers namen foto’s die uiteindelijk terechtkwamen bij geoloog Alessandro Montanari en zijn collega’s van het Geologisch Observatorium van Coldigioco in Italië. De geologen kregen vervolgens toestemming van de beheerders van het Conero Regionaal Park om het gebied te onderzoeken, zowel te voet als met drones.

De afdrukken zijn duidelijk zichtbaar op een vlakke rots van de Monte Conero in Italië. Beeld: Paolo Sandroni.

Montanari zegt dat we onmogelijk zeker kunnen weten welke dieren de afdrukken hebben achtergelaten. Maar er leefden maar twee soorten gewervelde dieren in de oceaan gedurende die periode: vissen en zeereptielen. Het team streepte vissen – plesiosaurussen en mosasaurussen om precies te zijn – weg als kandidaat, waardoor zeeschildpadden overbleven.

Arme beestjes

De zeebodem is een beweeglijke en bovendien zachte omgeving. Daardoor is de kans dat dit soort afdrukken bewaard blijven doorgaans niet groot. De onderzoekers denken dat de flipperafdrukken in dit geval vrijwel meteen begraven zijn nadat ze gezet werden. Een aardbeving kan hiervoor hebben gezorgd.

‘Het was misschien wel een sterke aardbeving, waardoor de arme beestjes zich helemaal rot schrokken. De dieren hingen waarschijnlijk rustig rond in het ondiepe gebied, waar het water rijk is aan voedingsstoffen’, zegt Montanari. ‘Ze zwommen in paniek richting het open water ten westen van het rif. Sommige bereikten de modderige zeebodem en lieten hier hun flipperafdrukken achter.’

De schildpaddenstormloop is echter slechts een hypothese. Het team wil nu gespecialiseerde sporendeskundigen, voor wie het bestuderen van dit soort spoorfossielen dagelijkse kost is, bij het project betrekken.

Paleontoloog Anthony Romilio van de Universiteit van Queensland in Australië zegt dat als de sporen inderdaad van zeeschildpadden zijn, dat het dan ‘waarschijnlijk het talrijkste sporenstelsel ter wereld is.’ Maar tot hij de locatie kan bezoeken of hoogwaardige foto’s ziet, betwijfelt hij of de afdrukken echt van zeeschildpadden zijn. ‘De afdrukken zijn niet in lijn met de afstand, het ritme of de anatomie die je zou verwachten van de slagen van zeeschildpadflippers’, zegt hij.

‘Ik ben van mening dat ze niet van biologische oorsprong zijn, maar dat de afdrukken in plaats daarvan afkomstig zijn van abiotische structuren’, stelt Romilio. Hij doelt daarmee op milieufactoren die geen gevolg zijn van levende organismen, zoals de effecten van de lucht, bodem of temperatuur.