Hoe werken magneten? | Short

We weten hoe magneten magneten! Diederik legt uit hoe het werkt.

Niemand weet wat magneten zijn zegt Trump. Jawel hoor, we weten wél hoe magneten werken.

Een magneet is gewoon een stukje materiaal dat dingen kan aantrekken of afstoten zonder ze aan te raken. Altijd met een noord- en een zuidpool: gelijke polen duwen, ongelijke trekken. Simpel.

Hoe trekt een magneet dingen aan?

Hoe werkt dat van binnen? Alles bestaat uit atomen, en die atomen zijn zelf mini-magneetjes doordat elektronen — geladen deeltjes — bewegen en spinnen. In gewoon ijzer wijzen die mini-magneetjes alle kanten op en heffen ze elkaar op. Maar als je ze dezelfde kant op zet, dan worden ze samen één grote magneet.

Waarom is het ene atoom wel magnetisch en het andere niet?

En waarom zijn sommige atomen dan wél magnetisch en andere niet? Dat komt doordat atomen verschillende aantallen elektronen hebben. Die elektronen kunnen magnetisch zijn, maar meestal hebben ze ergens een partner-elektron dat het magneetje precies opheft. Behalve in een paar atomen: daar zit een elektron zonder tegenhanger, en dan blijft er dus netto een klein magneetje over. Zet heel veel van die ongepaarde elektronen dezelfde kant op, en je krijgt een permanente magneet.

En als je nog dieper wil gaan, kom je in de kwantumwereld waar spins collectief uitlijnen door exchange-interacties, maar dat bewaren we voor de liefhebbers.