Uitslag Stelling: ’Het begint bij opvoeding’

Ruim 80 procent van de jongeren tussen de 12 en 29 jaar heeft stress vanwege geldproblemen. Meer dan de helft van hen zou moeite hebben om rond te komen. Lezers wijzen hierbij vooral naar de ouders en op de eigen verantwoordelijkheid van de jeugd.

Jongeren maken onnodige kosten, vinden veel lezers. De meeste respondenten zijn het dan ook oneens met de stelling dat de financiële druk voor jongeren te hoog is. „Spaarzaamheid werd vroeger gezien als een zegen en nu als een vloek”, vindt een deelnemer. „Niet werken, niet eten”, vult een andere respondent aan. „Het normaal vinden dat alles maar mogelijk moet zijn, is ’ziekelijk’ te noemen. Eerst geld verdienen en dan pas uitgeven.”

Zo’n 85 procent van de deelnemers heeft wel de indruk dat er te veel verleidingen zijn waar jongeren geld aan kunnen uitgeven. Evenveel stemmers denken dat druk vanuit sociale media een grote rol speelt in het uitgavepatroon van jongeren. „Er zijn veel misleidingen via social media”, weet een respondent. „Maar ook veel ouders die te veel toegeven doordat ze een goed inkomen hebben en van het gezeur af willen.” Iemand anders: „Via social media worden jongeren te veel geprikkeld om dingen te kopen die ze echt niet nodig hebben, maar die wel goedkoop zijn.”

Vier vijfde van de deelnemers vindt dat de overheid strengere regels moet invoeren tegen diensten waarbij jongeren eerst iets kunnen kopen en later kunnen betalen. Een deelnemer pleit ervoor om jongeren alleen contant te laten betalen: „Creditmogelijkheden maken het makkelijker om in de problemen te komen. Contant geld maakt zichtbaarder wat je uitgeeft.” Iemand anders vindt daarom: „Geef geen credit aan jongeren onder de 18 jaar.” Een andere lezer licht toe hoe het ’vroeger’ ging: „In de jaren 1950/1960 had ik fysieke potjes voor allerlei uitgaven. Ik kon wel van het ene potje bij het andere lenen, maar alleen als daar nog contant geld in zat. Budgettering heet dat tegenwoordig.”

Hoewel meer dan driekwart van de respondenten denkt dat de huidige leen- en consumptiecultuur de belangrijkste oorzaken van de financiële problemen van jongeren zijn, klinkt er ook veel begrip voor starters. Zo vindt een deelnemer het ’zorgelijk dat een jong stel met beiden een fulltime baan niet eens een huis meer kunnen kopen’: „Mijn kinderen is het wel gelukt, misschien waren zij net op tijd in 2022/2023.” Ook iemand anders benoemt de ’hoge woonlasten’: „Naast de hoge huur in de vrije sector komen daar nog kosten voor gas, water, licht en een internetabonnement bij. En daarna komen nog alle online verleidingen.” En iemand vertelt dat zijn kind zelfs noodgedwongen in Duitsland is gaan wonen omdat er in Nederland geen woning te krijgen is: „Hij houdt zijn eigen broek op, maar na betaling van woonlasten en verzekeringen blijft er niet veel over. Hij heeft het gevoel tegen de klippen op te moeten werken.”

Veruit de meeste lezers wijzen op de verantwoordelijkheid voor financiële opvoeding van ouders. Van de respondenten vindt 97 procent dat ouders een grotere rol moeten spelen in het leren omgaan met geld. Een deelnemer: „Financiële bewustwording begint bij de opvoeding. Daar valt en staat het mee. Als het bij de opvoeding al fout gaat, dan sta je meteen al 100 procent achter.”