CBS: woningen steeds vaker ’kippenhokjes’ in steden

In de afgelopen vijf jaar werd er net iets meer binnen steden dan daarbuiten gebouwd, meldt het CBS. De conclusies van het onderzoeksinstituut sluiten aan bij het beleid van de overheid, dat zich blijft richten op grote bouwlocaties in Nederland waarvan een groot deel binnen bestaande stadsgrenzen ligt. Omdat op die locaties veelal appartementen worden gebouwd, zijn de woningen ook wat kleiner.

Kleiner wonen

De laatste tijd gaat het om woningen die kleiner zijn dan 75 vierkante meter, aldus het CBS. Daarvan is weer de helft een woning van minder dan 50 vierkante meter.

Het CBS ziet in het krimpende oppervlak van de woningen een relatie met de stijging van het aantal alleenstaanden, maar het is ook het gevolg van de hoge stichtingskosten, zo melden bouwbedrijven eerder.

De doorlooptijd van een gemiddeld bouwproject is vanwege alle milieuregels en juridisering inmiddels naar zo’n tien jaar opgelopen. Daardoor zijn bouwkosten door inflatie flink opgelopen en moet twee derde van deze woningen ’betaalbaar’ zijn. Door steeds kleinere ’hokjes’ te bouwen kan zo’n project dan nog uit.

Flats

In de afgelopen dertig jaar zijn bijna 2,2 miljoen nieuwbouwwoningen gebouwd. In binnenstedelijk gebied worden naar verhouding meer meergezinswoningen zoals flats of appartementencomplexen, huurwoningen en kleinere woningen gebouwd. Buitenstedelijk worden vooral meer grote eengezins-koopwoningen gebouwd.

Opvallend in het overheidsbeleid is dat dit zich niet richt op wat de voorkeur is van consumenten. Die hebben het liefst een huis met een tuin, zelfs als ze alleenstaand zijn, zo bleek eerder uit onderzoek van het Economisch Instituut voor de Bouw. Dat er vooral binnenstedelijke appartementen worden gepland is vanuit het idee bij beleidsmakers dat ouderen en alleenstaanden in de grote stad zouden willen wonen.

Dinsdag bleek uit de woonwensenmonitor dat één op de drie consumenten het liefst in een dorp zou wonen. Daar wordt in sommige provincies nauwelijks toestemming voor gegeven, omdat er ’binnenstedelijk’ gebouwd zou moeten worden. Een vijfde van de ondervraagden woont het liefst op het platteland.

Platteland

Het schiet niet op met de binnenstedelijke projecten, omdat op veel van deze locaties bedrijventerreinen zijn. Andere grote locaties in het groen komen niet van de grond door de stikstofcrisis, want daar moeten nieuw spoor of wegen voor aangelegd worden. Het lukt nauwelijks om daar momenteel een vergunning voor te krijgen.

De verwachting is dat het aantal nieuwbouwwoningen dit jaar zal uitkomen op zo’n 70.000, waarbij dit achterblijft bij de doelstelling van het kabinet dat 100.000 woningen wil bouwen.

Straatje erbij

De bouwsector pleit voor het doorzetten van grote locaties voor de langere termijn, maar ook voor straatjes erbij in kleinere kernen op het platteland. Daardoor kunnen ouderen en jongeren vaker in hun eigen dorp blijven wonen.

Het EIB kwam eerder aan een potentieel van 20.000 extra woningen per jaar. Dit zogeheten ’straatje erbij’ kan snel, kan goed aansluiten bij de bestaande omgeving en vergt meestal geen aanleg van nieuwe infrastructuur, waardoor het stikstofprobleem uit de weg gegaan wordt.

Van de bijna 2,2 miljoen nieuwbouwwoningen die van 1995 tot en met 2024 zijn gebouwd, zijn ruim 1,1 miljoen woningen in buitenstedelijk gebied gebouwd en ruim 1,0 miljoen in binnenstedelijk gebied.